Αναβλητικότητα, συναισθήματα και εγκεφαλική λειτουργία

Ως αναβλητικότητα, η οποία είναι μια από τις συνέπειες της αποτυχίας του αυτοελέγχου, χαρακτηρίζεται ως η σκόπιμη αναβολή μιας προγραμματισμένης και απαιτούμενης επαγγελματικής ή/και προσωπικής σημαντικής ενέργειας, παρά την πιθανότητα αρνητικών αποτελεσμάτων που υπερτερούν των πιθανών οφελών της καθυστέρησης (Klingsieck, 2013, Steel, 2007). Η αναβλητικότητα, η οποία προβληματίζει πολύ και μεμονωμένα άτομα αλλά και την κοινωνία ως σύνολο, είναι εξαιρετικά συχνή (Steel, 2007; Zhang et al., 2019).

Για να μπορέσουμε να δουλέψουμε και να φέρουμε εις πέρας δυσάρεστες εργασίες, προσπαθούμε να διαχειριστούμε τα αρνητικά συναισθήματα που μας προκαλούν. Η αναβλητικότητα συμβαίνει όταν αδυνατούμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτά τα αρνητικά συναισθήματα, αναζητώντας βραχυπρόθεσμη ανακούφιση. Η αυτοσυμπάθεια μπορεί να μας επιτρέψει να ισορροπήσουμε καλύτερα την άμεση συναισθηματική ανακούφιση, αντιπαραθέτωντας την με την εστίαση στην επιδίωξη μακροπρόθεσμων στόχων.

Αν και θα ήταν επικίνδυνα τελειομανές το να προσπαθήσουμε να κάνουμε τα πάντα ταυτόχρονα, χωρίς να δίνουμε προτεραιότητα ή να επιλέξουμε το τι θα επεξεργαστούμε πρώτα, αναβάλλουμε αρκετές φορές σημαντικές εργασίες μετά την ημερομηνία λήξης τους, κινδυνεύοντας να προκαλέσουμε πρόβλημα στη ζωή μας και τις επιλογές μας. Ποιος δεν έχει προσέξει ότι όταν αναβάλλουμε κάτι, συχνά καταλήγει να είναι πιο ευχάριστο από ό,τι φανταζόμασταν; Και ποιος δεν έχει προσέξει ότι όταν τελικά το κάνουμε στο δικό μας χρόνο και μετά από την ημερομηνία που θα έπρεπε να το είχαμε ολοκληρώσει, μας προκαλεί εξίσου αντίστοιχη ευχαρίστηση;

Από την άλλη, όπως αναφέρθηκε, ελοχεύει ο κίνδυνος να έχουμε δυσάρεστες εξελίξεις. Ερευνητές σημειώνουν ότι η αναβλητικότητα σχετίζεται με μια ποικιλία αρνητικών αποτελεσμάτων, από κακή υγεία έως οικονομικά προβλήματα (Wang et al., 2021). Όταν χρονοτριβούμε, τείνουμε να γινόμαστε αυτοκριτικοί – κάτι που συνδέεται με μια ποικιλία αρνητικών αποτελεσμάτων, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης κατάθλιψης (Ehret et al., 2015).

Ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε την αυτοκριτική είναι καίριος σχετικά με την ικανότητά μας να πετύχουμε το στόχο μας σε αντιδιαστολή με την ανασφάλεια και την αυτοαμφιβολία. Πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι τα άτομα με ιστορικό παιδικής κακομεταχείρισης ήταν πιο πιθανό να αναπτύξουν αισθήματα αυτοκριτικής και η αυτοκριτική τους συσχετίστηκε με μεγαλύτερα προβλήματα ψυχικής υγείας στην ενήλικη ζωή τους. Από την άλλη η παρουσία μεγαλύτερης αυτοσυμπάθειας αμβλύνει τον αρνητικό αντίκτυπο της αυτοκριτικής (Lassri & Gewirzt-Meydan, 2021).

Η καταστολή των συναισθημάτων και πως μας εξυπηρετεί

Ως άνθρωποι είναι πιο πιθανό να χρονοτριβούμε σε εργασίες που θεωρούμε αποτρεπτικές ή δυσάρεστες. Σε αυτή την περίπτωση αντιμετωπίζουμε ένα δίλημμα, συνειδητό ή όχι. Η μία επιλογή είναι να «διώξουμε» το αρνητικό συναίσθημα για να καταφέρουμε να ολοκληρώσουμε την εργασία μας και η άλλη να δώσουμε στον εαυτό μας την προσωρινή ανακούφιση της καθυστέρησης, συχνά ξανά και ξανά. Η αποτελεσματική στρατηγική εδώ είναι η εκφραστική καταστολή – ασκώντας ανασταλτικό γνωστικό έλεγχο, μπορούμε να διαχειριστούμε τη συναισθηματική ένταση και να ολοκληρώσουμε την εργασία.

Οι έρευνες δείχνουν ότι ο ανασταλτικός έλεγχος είναι μια βασική εκτελεστική λειτουργία που μας επιτρέπει να μεταθέσουμε την εφήμερη και στιγμιαία ικανοποίηση της αναβολής και να λέμε «όχι» στην απόσπαση της προσοχής και στον πειρασμό της καθυστέρησης, ειδικά όταν μπορούμε να πάρουμε γρήγορη συναισθηματική ανακούφιση με το να πούμε «ναι» σε μια σειρά από άλλες δραστηριότητες. Όταν έχουμε να ολοκληρώσουμε σημαντικές εργασίες, η πιο προσαρμοστική στρατηγική αντιμετώπισης είναι να τις ολοκληρώσουμε έγκαιρα, παρέχοντας στον εαυτό μας διαρκή ανακούφιση και βελτίωση της απόδοσης.

Εγκεφαλικές διεργασίες

Οι περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στον γνωστικό έλεγχο, ιδίως ο δεξιός ραχιαίος προμετωπιαίος φλοιός, εμπλέκονται στην απαραίτητη συναισθηματική αναστολή. Έρευνα που έγινε σε περισσότερα από 200 άτομα έδειξε, μετά την ανάλυση των δεδομένων, ότι η αναβλητικότητα συσχετίστηκε αντιστρόφως με την εκφραστική καταστολή. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν τη Γενική Κλίμακα Αναβλητικότητας (GPS) και το τμήμα του Ερωτηματολογίου Ρύθμισης Συναισθημάτων (ERQ) που μετρά τη χρήση της εκφραστικής καταστολής. Στη συνέχεια υποβλήθηκαν σε μαγνητικές τομογραφίες στις οποίες οι ερευνητές αναζήτησαν συσχετίσεις στο μέγεθος των περιοχών της φαιάς ουσίας (GM) στον εγκέφαλο και στα μέτρα ενδιαφέροντος. Η φαιά ουσία αντιπροσωπεύει περιοχές του εγκεφάλου με σώματα νευρικών κυττάρων—σε αντίθεση με τη λευκή ουσία, η οποία αντιστοιχεί περίπου στην «καλωδίωση» που συνδέει διαφορετικές περιοχές. Ο όγκος GM αντικατοπτρίζει τη συμμετοχή αυτής της περιοχής του εγκεφάλου όταν είναι συγκριτικά μεγαλύτερος ή μικρότερος. Η χαμηλότερη αναβλητικότητα συνδέθηκε πράγματι με μεγαλύτερη εκφραστική καταστολή. Ο όγκος GM σε μια περιοχή του εγκεφάλου – τον δεξιό ραχιαίο προμετωπιαίο φλοιό (DLPFC) συγκεκριμένα – σχετίστηκε με μεγαλύτερη εκφραστική καταστολή. Επιπλέον, η σχέση μεταξύ ισχυρότερης εκφραστικής καταστολής και μειωμένης αναβλητικότητας συσχετίστηκε με μεγαλύτερο όγκο GM στην ίδια περιοχή του εγκεφάλου, υποδηλώνοντας ότι το σωστό DLPFC εμπλέκεται άμεσα στον ανασταλτικό έλεγχο μέσω της καταστολής της έκφρασης (Wang et al., 2021).

Συμπέρασμα

Είναι σαφώς προτιμότερο να μπούμε στη διαδικασία του αυτοελέγχου και της αυτοπειθαρχίας αντί να μπαίνουμε στον πειρασμό να χρησιμοποιήσουμε την άμυνα της αναβλητικότητας για να καταφέρουμε να διαχειριστούμε αρνητικά συναισθήματα σχετικά με μία εργασία. Προς αυτή την κατεύθυνση θα μας βοηθήσει η αναγνώριση των δημιουργικών μας στοιχείων, η τρυφερότητα προς τον εαυτό μας, η αυτοφροντίδα και η κάλυψη τόσο των βραχυπρόθεσμων συναισθηματικών μας αναγκών όσο και η στοχοθέτηση και τήρηση μακροπρόθεσμων στόχων. Αυτές οι τεχνικές όντως οδηγούν σε μειωμένη αναβλητικότητα, αντιμετωπίζοντας με αυτούς τους τρόπους τα αρνητικά συναισθήματα και οδηγώντας μας σε περισσότερα οφέλη υγείας και σωματικής και πνευματικής ευεξίας (Egan et al., 2021; Rapoport et al., 2022).

Αναπτύσσοντας την ικανότητα να καταστείλουμε την έκφραση του συναισθήματος όταν χρειάζεται, μπορούμε να διαχειριστούμε δύσκολα για εμάς συναισθήματα και να οδηγηθούμε προς την ολοκλήρωση της εργασίας που έχουημε αναλάβει, αντί να χρησιμοποιήσουμε την πιο εύκολη αλλά τελικά προβληματική στρατηγική της συμπεριφορικής απεμπλοκής (δηλαδή την αποφυγή). Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ η εκφραστική καταστολή μπορεί να μας χρησιμεύσει όταν πρέπει να πιεστούμε για την ολοκλήρωση μιας εργασίας που τείνουμε να αναβάλλουμε, άλλες φορές πρέπει να είμαστε σε θέση να εκφραζόμαστε ελεύθερα – για παράδειγμα, στην περίπτωση της εμβάθυνσης των σχέσεων, στο συναισθηματικό άνοιγμα προς τους άλλους και στο μοίρασμα, εκφράσεις απαραίτητες για την εγγύτητα και την αμοιβαία σχέση.

Η ανάπτυξη στρατηγικών προσαρμοστικής ρύθμισης των συναισθημάτων μας σε διαφορετικές καταστάσεις είναι τελικά μια στρατηγική που κερδίζει, που μας επιτρέπει να ρυθμίζουμε τα συναισθήματα μας σε ισορροπία με τις απαιτήσεις μιας ποικιλίας περιστάσεων, δημιουργώντας μια συνεργασία με τον γνωστικό έλεγχο και τη συναισθηματική εμπειρία. Ορισμένες εργασίες απαιτούν από εμάς να συμπεριλάβουμε διάφορα συναισθήματα, ιδίως εκείνα που απαιτούν δημιουργικότητα και πρωτοτυπία, ενώ άλλες είναι πιο εύκολες εάν δεν σκεφτόμαστε πολύ πόσο άσχημα νιώθουμε γι’ αυτές. Τέλος, είναι φυσικό, αν αισθανόμαστε καλά που κάνουμε κάτι, αν είμαστε περισσότερο συνδεδεμένοι με το καρότο παρά με το ραβδί (δηλαδή με το στόχο μας), τότε δεν τείνουμε να χρονοτριβούμε.

Βιβλιογραφία

Egan, H., O’Hara, M., Cook, A., & Mantzios, M. (2021). Mindfulness, self-compassion, resiliency and wellbeing in Higher Education: A recipe to increase academic performance. Journal of Further and Higher Education, 1–11. https://doi.org/10.1080/0309877x.2021.1912306

Ehret, A. M., Joormann, J., & Berking, M. (2014). Examining risk and resilience factors for depression: The role of self-criticism and self-compassion. Cognition and Emotion, 29(8), 1496–1504. https://doi.org/10.1080/02699931.2014.992394

Klingsieck, K. B. (2013). Procrastination. European Psychologist, 18(1), 24–34. https://doi.org/10.1027/1016-9040/a000138

Lassri, D., & Gewirtz-Meydan, A. (2021). Self-compassion moderates the mediating effect of self-criticism in the link between childhood maltreatment and psychopathology. Journal of Interpersonal Violence, 088626052110629. https://doi.org/10.1177/08862605211062994

Rapoport, O., Bengel, S., Möcklinghoff, S., & Neidhardt, E. (2022). Self-compassion moderates the influence of procrastination on postponing sporting activity. Personality and Individual Differences, 185, 111242. https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.111242

Steel, P. (2007). The nature of procrastination: A meta-analytic and theoretical review of quintessential self-regulatory failure. Psychological Bulletin, 133(1), 65–94. https://doi.org/10.1037/0033-2909.133.1.65

Wang, J., Zhang, R., & Feng, T. (2022). Neural basis underlying the association between expressive suppression and procrastination: The mediation role of the dorsolateral prefrontal cortex. Brain and Cognition, 157, 105832. https://doi.org/10.1016/j.bandc.2021.105832

Zhang, S., Liu, P., & Feng, T. (2019). To do it now or later: The cognitive mechanisms and neural substrates underlying procrastination. WIREs Cognitive Science, 10(4). https://doi.org/10.1002/wcs.1492

Φωτό: https://unsplash.com/photos/LDcC7aCWVlo?utm_source=unsplash&utm_medium=referral&utm_content=creditShareLink

Δεν υπάρχει εμβόλιο για τις ψυχικές ασθένειες

Το 2020 είναι αναμφισβήτητα η χρονιά του COVID. Ξεκίνησε με άγνοια του επερχόμενου κινδύνου από τους περισσότερους ανθρώπους και καταλήγει με την ελπίδα των επερχόμενων εμβολίων και την επιστροφή στην κανονικότητα μέσα στο 2021. Μία ελπίδα που δεν ισχύει για όλες τις κρίσεις. Όσοι επηρεάζονται από αυτές τις «άλλες» κρίσεις είχαν διαφορετικό μονοπάτι πριν την κρίση του COVID και θα συνεχίσουν να έχουν αυτό το διαφορετικό μονοπάτι και μετά.

Για αυτούς τους ανθρώπους δεν υπάρχει επιστροφή στην κανονικότητα. Το να ζουν με ψυχική ασθένεια ή διαταραχή (δική τους ή προσφιλούς τους προσώπου) είναι η κανονικότητά τους. Κι ενώ έχουν γίνει πολλά βήματα για την αντιμετώπιση ορισμένων καταστάσεων ψυχικής υγείας – αυτών που αντιμετωπίζονται με το σωστό συνδυασμό ψυχοθεραπείας, φαρμάκων και αυτοεξυπηρέτησης – και τον σχετικό κοινωνικό αποστιγματισμό τους, η επιδημία σοβαρών ψυχικών ασθενειών δεν έχει τύχει της ίδιας αντιμετώπισης.

Σύμφωνα με στοιχεία (Ritchie and Roser, 2018) για το έτος 2017, κατά προσέγγιση το 10,7% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από κάποια ψυχική διαταραχή, κάτι που μεταφράζεται σε περίπου 792.000.000 ανθρώπους. Η αυτοκτονία αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου στις Η.Π.Α. στις ηλικίες μεταξύ 10 και 34 ετών και οι άνθρωποι με κατάθλιψη έχουν 40% μεγαλύτερη πιθανότητα σε σχέση με το γενικό πληθυσμό να εμφανίσουν καρδιαγγειακά και μεταβολικά νοσήματα (name.org/mhstats).

Ως κοινωνία πολλές φορές εθελοτυφλούμε για τέτοιες καταστάσεις και θέλουμε να πιστεύουμε ότι δεν υπάρχουν τέτοιες καταστάσεις γύρω μας. Είναι αξιομνημόνευτη η ατάκα από την ταινία Joker (2019), ειπωμένη από τα χείλη του ομώνυμου ήρωα που ενσάρκωσε εκπληκτικά ο Joaquin Phoenix: «Το χειρότερο κομμάτι του να έχεις ψυχική ασθένεια είναι ότι ο κόσμος περιμένει από εσένα να συμπεριφέρεσαι σαν να μην έχεις (ψυχική ασθένεια)». Και δεν είναι η μόνη βέβαια. Όλη η ταινία είναι μια κραυγή του ήρωα προς τους συνανθρώπους του. Παρόμοιες ατάκες όπως «Δεν θα το καταλάβεις», «Δεν ακούς, σωστά;», «Δεν ήμουν χαρούμενος ούτε μία γ…..νη ημέρα της ζωή μου» και πολλές άλλες δίνουν μία εικόνα της κανονικότητας ενός ανθρώπου με σοβαρή ψυχική ασθένεια.

Οι εποχές είναι δύσκολες. Η πανδημία έχει πυροδοτήσει μία σειρά κρίσεων – δημοσιονομική, συναισθηματική, κοινωνική κλπ – και μάλιστα μετά από μία δεκαετία που η Ελληνική κοινωνία αναστέναξε κάτω από συνεχή μνημόνια. Είναι όμως και εποχή αφύπνισης. Αυτή η πανδημία, αν διαβαστεί από τη θετική της πλευρά, μπορεί να ξυπνήσει την ανθρωπιά μας και την ενσυναίσθησή μας. Έχουμε μπει σε ένα δύσκολο και αβέβαιο χειμώνα. Όλοι κάνουμε ότι είναι απαραίτητο για να ελέγξουμε την πανδημία και να επιστρέψουμε στην κανονικότητα. Όλοι μας ελπίζουμε σε μία πολλά υποσχόμενη άνοιξη. Αυτή την άνοιξη προσδοκούν τα άτομα με ψυχικές ασθένειες και οι οικογένειές τους, που μέχρι και σήμερα αγωνίζονται για πάρα πολύ καιρό με την ελπίδα τους να αποτελεί ένα αμυδρό φως που τρεμοπαίζει, στην άκρη ενός τούνελ και ελπίζουν σε μία διαφορετική κανονικότητα από αυτή που βιώνουν. Εκεί πρέπει να στρέψουμε αμέσως μετά την προσοχή μας, όλες μας τις προσπάθειες, όλη μας τη βοήθεια.

Εμβόλια δεν υπάρχουν για τις ψυχικές ασθένειες. Υπάρχει όμως θεραπεία και ανάρρωση.

Παναγιώτης Δ. Μπρούμης
CPD Integrative Psychotherapist

COVID-19 και η γάτα του Σρέντιγκερ (Schrödinger)

Ο Έρβιν Σρέντινγκερ (Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger, 12 Αυγούστου 1887 – 4 Ιανουαρίου 1961) ήταν Αυστριακός φυσικός. Ασχολήθηκε με τη Στατιστική φυσική, τη Θερμοδυναμική, την Ηλεκτροδυναμική, την Κοσμολογία, τη Βιολογία, τη Φιλοσοφία, αλλά κυρίως με την Κβαντική φυσική, ανακαλύπτοντας την περίφημη κυματική εξίσωση που φέρει το όνομά του. Τιμήθηκε μαζί με τον Πολ Ντιράκ (Paul Dirac, 1902-1984) με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής για τις εργασίες του πάνω στην ατομική θεωρία.

Η γάτα του Σρέντιγκερ είναι ένα νοητικό πείραμα που χαρακτηρίζεται και ως παράδοξο. Το σενάριο παρουσιάζει μια γάτα, η οποία μπορεί να είναι ταυτόχρονα ζωντανή και νεκρή, με την κατάστασή της να συνδέεται με προηγούμενο τυχαίο γεγονός. Μια γάτα, μια φιάλη με δηλητήριο και μια ραδιενεργη πηγή τοποθετούνται σε σφραγισμένο κουτί. Αν ο εσωτερικός ελεγκτής ανιχνεύσει ραδιενέργεια (π.χ. μια διάσπαση ατόμου), η φιάλη θρυμματίζεται, ελευθερώνοντας το δηλητήριο που σκοτώνει τη γάτα. Αν όχι, η γάτα παραμένει ζωντανή. Η πιθανότητα είναι 50% ανα ώρα.

Αυτό σημαίνει ότι, αν δεν κοιτάξουμε στο κουτί, η γάτα θα βρίσκεται και στις δύο καταστάσεις, δηλαδή δυνητικά θα είναι ταυτόχρονα και νεκρή και ζωντανή πριν εμείς την παρατηρήσουμε. Βρισκόμαστε στην λεγόμενη «υπέρθεση και των δύο καταστάσεων», δηλαδή στην ουσία σε δύο σύμπαντα, ένα με νεκρή τη γάτα κι ένα με ζωντανή. Και το ερώτημα είναι τι από τα δύο πρέπει να πιστέψουμε; Τι ισχύει;
Αυτή την περίοδο βρισκόμαστε στην ίδια ακριβώς κατάσταση με τον COVID-19. Τελικά πρέπει να φοράμε μάσκα ή όχι; Γάντια; Σε ποια απόσταση κολλάει και με τι τρόπο; Πόσο παραμένει ζωντανός και σε ποια επιφάνεια; Πεθαίνει με την υψηλή περιβαλλοντική θερμοκρασία ή όχι; Αποκτά κάποιος ανοσία αφού νοσήσει και ιαθεί ή όχι; Και βέβαια πολλά άλλα ερωτήματα, που οδηγούν πολλούς ανθρώπους στην ερώτηση «Υπάρχει ή δεν υπάρχει ο ιός;».

Τι συμβαίνει τελικά με αυτή την απροσδιοριστία; Θα θέλαμε να γνωρίζουμε τι συμβαίνει πάντα κι αυτή η φάση μας το απαγορεύει…κι έχει και το θράσος να απειλεί (ή να μην απειλεί) τη ζωή μας. Από μία άλλη οπτική, παρατηρώντας κάτι το επηρεάζουμε συνεχώς, πχ αν φοραω γυαλιά ή όχι βλέπω το ίδιο αντικείμενο τελείως διαφορετικά απ΄ ότι αν τα αφαιρέσω. Και βέβαια θα αναρωτηθούμε «τι σχέση έχει το παράδοξο με μας;». Μα είμαστε συνέχεια αναγκασμένοι να βασιστούμε σε παράδοξα. Στην ουσία το παράδοξο δεν μας διδάσκει κάτι. Μας δίνει πιθανές εκδοχές. Συνήθως βλέπουμε τα πράγματα με ενα μοναδικό τρόπο. Όταν βλέπουμε κάτι αυτό γίνεται πραγματικότητα. Απ΄ τη στιγμή που παρατηρείς κάτι το ορίζεις κι όλας. Αλλά αυτό δεν αποκλείει την πιθανότητα να υπάρχουν και να λειτουργούν παράλληλα κι άλλες καταστάσεις που εμείς δεν βλέπουμε. Βρισκόμαστε όμως σε αυτή την ανασφάλεια επειδή ουσιαστικά αγγίζει ένα άλλο παράδοξο: τη ζωή και το θάνατο.

Εγώ τώρα που σου γράφω είμαι ζωντανός. Τη στιγμή που θα διαβάζεις τις γραμμές αυτές είμαι ακόμα ζωντανός ή μπορεί να είμαι και νεκρός. Έτσι είμαστε συγχρόνως και ζωντανοί και νεκροί ή δεν είμαστε ούτε το ένα ούτε το άλλο. Όλα εξαρτώνται από τον παρατηρητή κι αυτός εξαρτάται από το μυαλό του και κατ’επέκταση στα μάτια του (και τα γυαλιά που φοράει ή όχι) ή από οποιαδήποτε άλλη αίσθηση χρησιμοποιεί για να αντιληφθεί τον κόσμο μαζί με τις εμπειρίες του.

Αυτό το παράδοξο συνοδεύει και ταυτίζεται με όλων των ειδών τις απώλειες που μπορεί να έχουμε ή να μην έχουμε στη ζωή μας. Σε ένα βαθμό έχει εκφραστεί από τον Φρόυντ με το δίπολο Έρως και Θάνατος. Στην ουσία όμως ο έρωτας μόνο το φόβο της μοναξιάς είναι σε θέση να ξορκίσει. Και στην ουσία ο θάνατος (στη φοβική του έκφανση) είναι μια απέραντη μοναξιά

Το πραγματικό λοιπόν ερώτημα είναι ένα: Θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε ακίνητοι σε μία βέβαιη αβεβαιότητα (η γάτα είναι και νεκρή και ζωντανή), με αποτέλεσμα μοιραία κάποια στιγμή στατιστικά να πεθάνει ή θα ενεργήσουμε; Κι αν ενεργήσουμε, πως θα ενεργήσουμε;

Με το να δούμε την κατάσταση με άλλο μάτι: Φυλαγόμαστε από τον θάνατο και ταυτόχρονα ζούμε. Δυνητικά είμαστε και ζωντανοί και νεκροί. Ας επιλέξουμε πως θέλουμε να ζούμε την κάθε μας στιγμή: ζωντανοί ή νεκροί; Φυλαγόμαστε από τον COVID-19 (και όχι μόνο) και ταυτόχρονα ζούμε. Όπως ακριβώς η γάτα του Σρέντιγκερ…

9+1 συμβουλές για γονείς

9+1 συμβουλές που θα βοηθήσουν έναν γονέα να κατανοήσει τη συμπεριφορά του παιδιού του και τι μπορεί να κάνει ο ίδιος

Σήμερα

Σήμερα είναι η μέρα. Σήμερα. Κάνε αυτό που θες σήμερα, τώρα. Συμπεριφέρεσαι σαν να είσαι αιώνιος. Δεν είσαι. Η μέρα είναι σήμερα, τώρα. Μην περιμένεις το αύριο. Τρέξε, αγάπησε, γέλα. Κάντο τώρα. Η ζωή δεν είναι απλά επιβίωση. Η ζωή είναι ζωή. Είσαι εδώ για να ζεις κι όχι απλά για να επιβιώνεις. Μην τη φοβάσαι τη ζωή. Πότε πάλι θα γίνεις 10, 15, 30 ετών? Το βλέπεις και κλείνεις τα μάτια. Πιστεύεις ότι θα είσαι αιώνιος… και το ξέρεις ότι δεν είσαι… και σε φοβίζει… και σε οδηγεί να μη ζεις τώρα. Συγχώρεσε, αγκάλιασε, κλάψε.

Το παρελθόν είναι ένα πτώμα. Μπορείς να μάθεις από αυτό. Να του κάνεις ανατομία, να το μελετήσεις, να βγάλεις συμπεράσματα και γνώση. Αν ζήσεις όμως μαζί του θα ζεις με τη σήψη γύρω σου κι όλα θα μολύνονται.

Το μέλλον είναι ένα φάντασμα. Για άλλους ελκυστικό, για άλλους τρομακτικό. Ψάχνεις να βρεις τι είδους φάντασμα είναι. Τι θα σου φέρει. Πώς θα σε τρομάξει και πως θα φυλαχτείς. Μην ξεχνάς όμως ότι είναι ένα φάντασμα. Δεν υπάρχει. Μόλις αποκτήσει υπόσταση, δεν είναι πλέον μέλλον αλλά παρόν. Όσο ζεις μαζί του θα κυνηγάς ανεμόμυλους σαν ένας νέος Δον Κιχώτης, αδυνατώντας να ζήσεις τώρα.

Το μυστικό είναι το συνεχές παρόν. Ζήσε το τώρα συνέχεια, αέναα. Ζήσε το με ζωή, με αξίες, χωρίς πάθος και χωρίς φόβο. Ζήσε το σαν να γεννήθηκες τώρα, σαν να γεννιεσαι κάθε μέρα. Πες “ευχαριστω”, “αγαπώ”, “πονώ” ή “χαίρομαι”…και να τα εννοείς. Ζήσε τη ζωή και η ζωή θα χορεύει για πάρτη σου, για σένα, σαν μια πανέμορφη χορεύτρια που έχεις μάτια μόνο γι’αυτή….

4 μυστικά σχετικά με τη θεραπεία που ο θεραπευτής σου θέλει να γνωρίζεις

Ο Γιάννης ήρθε στο πρώτο ραντεβού κατατρομαγμένος. Δεν ήταν λόγω της κίνησης, του φόβου μήπως χαθεί ή μήπως αργήσει. Δεν ήταν ο «λόγος» για τον οποίο ήθελε να δει κατ’αρχάς έναν θεραπευτή (την κλειστοφοβία του). Εδειχνε σαν πετρωμένος επειδή εγώ (ο νέος του θεραπευτής) μπορεί να πίστευα ότι ήταν «τρελός».

Μπορεί να γελάσεις (ακούγεται σχεδόν κωμικό) αν εξαιρέσεις το γεγονός πως δεν υπάρχει τίποτα αστείο σε έναν φόβο τόσο έντονο που σε αποτρέπει να λάβεις τη βοήθεια που ίσως επιθυμείς ή, για μερικούς, τη βοήθεια που χρειάζεσαι απεγνωσμένα.

Δυστυχώς είναι κοινός τόπος για κάποιον να φοβάται αυτό τον τύπο της κριτικής από έναν θεραπευτή. Όπως γνωρίζουμε, το άγχος και οι φοβίες δεν τεκμηριώνονται επαρκώς στην πραγματικότητα. Και αυτός ο τύπος φοβίας αποτρέπει έναν άνθρωπο από το να αναζητήσει βοήθεια.

Ο Γιάννης ήθελε να δει έναν θεραπευτή τα τελευταία 5 χρόνια – όσο καιρό αντιμετώπιζε την κλειστοφοβία του. Ένας τρόπος να το πλαισιώσει ήταν ότι ο φόβος του για το τι μπορεί να σκεφτεί ο θεραπευτής γι’αυτόν ήταν μεγαλύτερος από την επιθυμία του να ζητήσει βοήθεια. Μέχρι την ημέρα που η κλειστοφοβία του τον «ανάγκασε» να απορρίψει μία πολύ καλή δουλειά.

Ηταν εκείνη η στιγμή που αποφάσισε πως η επιθυμία του να ζητήσει βοήθεια ξεπέρασε το φόβο του να το κάνει.

Είναι απολύτως κατανοητό να αγχωθεί κάποιος σχετικά με το τι θα πει με έναν θεραπευτή την πρώτη φορά. Απλώς σκέψου πόσο δύσκολο είναι να μιλήσεις σε κάποιον που γνωρίζεις και εμπιστεύεσαι (γονείς, σύζυγο, σύντροφο, δάσκαλο) για κάτι προσωπικό. Και αισθανόμαστε πιο χαμένοι, πιο  ευάλωτοι…κι εδώ σκέφτεσαι να πας να μιλήσεις σε κάποιον απολύτως άγνωστο.

Σκέψου αυτό: Εχουμε «διδαχθεί» για το φόβο του αγνώστου από μικροί. «Μη μπαίνεις σε ξένα αυτοκίνητα», «Μη χαιδέψεις το ξένο σκυλί» κλπ. Φαίνεται απολύτως λογικό να συμπεράνει κάποιος: «ΜΗΝ, για κανένα λόγο και προς χάρη λογικής, ΜΗΝ πεις σε κανέναν τους βαθύτερους και σκοτεινότερους φόβους σου».

Οπότε, γνωρίζοντας ότι οι περισσότεροι (αν όχι όλοι οι) θεραπευόμενοι έρχονται στη θεραπεία αγχωμένοι για οποιοδήποτε λόγο, θα ήθελα να μοιραστώ κάποια «μυστικά» ώστε να παραμερίσεις κάποιους φόβους.

Η θεραπεία είναι επικοινωνία

Όπως συμβαίνει σε όλες τις διαπροσωπικές σχέσεις. Αν δεν συνδεθείς με κάποιο πρόσωπο σε προσωπικό επίπεδο (για οποιοδήποτε λόγο), τότε δεν μπορείς να έχεις σχέση μαζί του. Το ίδιο συμβαίνει με το θεραπευτή: μη συνεχίσεις να βλέπεις κάποιον με τον οποίο δεν νοιώθεις κάποια σύνδεση. Χωρίς σύνδεση είναι δύσκολο να εγκαταστήσεις μία σχέση εμπιστοσύνης και κατά συνέπεια να αποκομίσεις το μέγιστο όφελος.
Η εξαίρεση: Πριν προχωρήσεις δοκίμασε να το μοιραστείς με το θεραπευτή σου, ειδικά αν δυσκολεύεσαι γενικότερα να συνδέεσαι. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι αυτό ακριβώς το κλειδί της θεραπείας!!!!

Οι θεραπευτές είναι κι αυτοί άνθρωποι

Έχουμε προσωπική ζωή που δεν έχει εγχειρίδιο χρήσης, δεν είναι τέλεια και καμμιά φορά δεν είναι καν όμορφη. Είναι συνήθως ο τρόπος που συνδεόμαστε με τους θεραπευόμενους μας: άνθρωπος προς άνθρωπο. Καμμια φορά μοιραζόμαστε προσωπικές εμπειρίες αν αυτό είναι πρέπον, σχετικές με τους θεραπευόμενους μας με σκοπό την ενίσχυση της θεραπείας. Συνήθως δεν το κάνουμε – οι θεραπευόμενοι μας είναι εδώ για να μιλήσουν και να ακουστούν, να πάρουν βοήθεια, να θεραπευτούν. Είναι η ώρα του θεραπευόμενου, ο χώρος του και αδιαμφισβήτητα έχει προτεραιότητα.

Οι θεραπευτές έχουν κώδικα δεοντολογίας που πρέπει να τηρούν.

Οι διαπιστευμένοι θεραπευτές εργάζονται βάσει κώδικα δεοντολογίας. Σίγουρα η θεία Μαρία μπορεί να είναι πολύ καλή ακροάτρια αλλά γνωρίζεις πως ότι μοιραστείς μαζί της μπορεί να εξαπλωθεί πιο γρήγορα κι από ανεμοβλογιά! Όλα δεσμεύονται από την εμπιστευτικότητα (με ορισμένες εξαιρέσεις όπως παιδική κακοποίηση, κίνδυνος αυτοτραυματισμού ή βλάβης σε άλλους). Δεν μπορούμε να μιλάμε για τους θεραπευόμενους μας με φίλους ή με την οικογένειά μας. Βέβαια, κάτι τέτοιο θα σας το εξηγήσει ο θεραπευτής από το πρώτο ραντεβού, μαζί με τις εξαιρέσεις.

Οι θεραπευτές αγαπούν αυτό που κάνουν.

Εργαζόμαστε με ανθρώπους και με ανθρώπινα «προβλήματα» επειδή θέλουμε να τους βλέπουμε να νοιώθουν, να πράττουν και να είναι καλύτερα. Οι θεραπευτές – τουλάχιστον αυτοί που γνωρίζω – δεν ενδιαφέρονται να κριτικάρουν τους θεραπευόμενούς τους ούτε νοιώθουν υπεροχή απέναντι τους. Εχουν ένα επάγγελμα, μια εκπαίδευση, μία επιθυμία, ένα ταλέντο – πες το όπως θες – να βοηθούν άλλους.

Πλέον γνωρίζεις μερικά βοηθητικά πράγματα για τους θεραπευτές και τις θεραπείες. Αν νοιώθεις «κολλημένος» και πιστεύεις ότι μπορεί να σε βοηθήσει το να δουλέψεις με αυτό το «κόλλημα» τότε πιάσε το τηλέφωνό σου και κάνε αυτό το τηλεφώνημα. Είναι εκπληκτικοί άνθρωποι, έτοιμοι, πρόθυμοι και ικανοί να βοηθήσουν.

Γιατί; Επειδή το αξίζεις!!!

Πηγή: http://pbroumis.gr/4secretsabouttherapy/ 

Η ζωή μέσα από το φόβο του θανάτου

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει ένα κύριο χαρακτηριστικό: την άμεση μετάδοση μεγάλου όγκου πληροφοριών. Μέσα σε αυτό τον όγκο πληροφορίας, οι περισσότεροι «τυγχάνει» να εστιάζουμε αμέσως σε δυσάρεστα γεγονότα: σεισμοί, πλημμύρες, θάνατοι, χωρισμοί κλπ. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ποιος ο λόγος που στεκόμαστε λίγο περισσότερο σε τέτοιες πληροφορίες;

Η απάντηση βρίσκεται σε δύο πράγματα. Το ένα είναι η υπενθύμιση του θανάτου. Του δικού μας θανάτου. Κάθε τέτοιο γεγονός μας υπενθυμίζει αυτό που ξορκίζουμε με φτυσίματα στον κόρφο μας, ενίοτε και με χτυπήματα σε τυχαία ξύλα. Δύο πράγματα είναι βέβαια: ο θάνατος και η ζωή.

Το δεύτερο είναι η επιλογή ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής… στον τρόπο που θαυμάζει συγκεκριμένα πράγματα και στο πως είναι αυτά τα πράγματα στον κόσμο. Χρήματα, καριέρα, κοινωνική καταξίωση, γρήγοροι έρωτες γεμάτοι έντονες και παράλληλα επιφανειακές συγκινήσεις κλπ. Ενας τρόπος ζωής που δεν μας επιτρέπει να θαυμάσουμε απλά την ύπαρξη αυτών των πραγμάτων και έτσι να μπορέσουμε να δούμε πίσω και μέσα από αυτά.

Αυτά τα δύο, συνδυαστικά, μας οδηγούν στο να βιώσουμε στιγμιαία την εμπειρία του Εμπενιζερ Σκρουτζ στο «Πνεύμα των Χριστουγέννων». Σε αυτό το βιβλίο ο Σκρουτζ, απορροφημένος από το θαυμασμό του για τα χρήματα, δουλεύει ακατάπαυστα, ζει σε ένα κρύο δωμάτιο επειδή δεν αγοράζει αρκετά ξύλα και είναι σκληρός με όσους ανθρώπους του έχουν απομείνει, δηλαδή τον μοναδικό του υπάλληλο που δουλεύει στο διπλανό, εντελώς παγωμένο, δωμάτιο. Μέχρι το σημείο που του εμφανίζεται το φάντασμα του θανόντος συνεταίρου του Μάρλεϊ, το οποίο του προσφέρει την ευκαιρία να αναθεωρήσει τη ζωή του μέσα από την επίσκεψη τριών πνευμάτων: του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος.

Και τα τρία πνεύματα του έδειξαν το αποτέλεσμα της επιλογής του να θαυμάζει τα χρήματα και όχι την ίδια την ύπαρξη των χρημάτων, άρα και τη δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσει. Ο θάνατός του, όπως του τον έδειξε το πνεύμα του μέλλοντος, ήταν εντελώς μοναχικός και τελικά χωρίς σκοπό.

Με το βίωμα του θανάτου του και με τη συνειδητοποίηση του θαυμασμού απλά της ύπαρξης των χρημάτων ο Σκρουτζ άλλαξε πορεία. Τα τρία πνεύματα τον οδήγησαν σε μία κατάσταση ετοιμότητας για προσωπική αλλαγή.

Αυτό είναι και το «μυστικό»: Η παύση του θαυμασμού των πραγμάτων και η έναρξη του θαυμασμού της ύπαρξής τους, της ύπαρξης του κόσμου και ημών των ιδίων. Είναι το σημείο της ευγνωμοσύνης, το σημείο του επόμενου βήματος προς την εξέλιξη και την αυτοπραγμάτωση μας.

Αυτό λοιπόν που προσπαθούμε να επιτύχουμε είναι να φτάσουμε στο σημείο συνειδητοποίησης που έφτασε ο φανταστικός ήρωας του Ντίκενς. Σοκαριζόμαστε ξανά και ξανά προσδοκώντας να πλησιάσουμε στην τελειότητα. Αυτό που ξεχνάμε είναι ότι αυτό απαιτεί σκέψη και εργασία με εμάς τους ίδιους, με τους φόβους και τις ανασφάλειές μας.

Το παρελθόν δεν βρίσκεται στη μνήμη μας απλά για να μας κάνει να πονάμε αλλά για να μπορέσουμε να αντλήσουμε όλη τη γνώση που χρειαζόμαστε για να έχουμε ένα γεμάτο, ασφαλές και ευτυχισμένο μέλλον. Το σημείο που μπορούμε να διδαχτούμε από το παρελθόν και να προχωρήσουμε στο καλύτερο μέλλον είναι το σημείο που στεκόμαστε τώρα: το παρόν. Είναι το μόνο σημείο που μπορούμε να επιλέξουμε οτιδήποτε, το σημείο που είμαστε ζωντανοί.

Πάντα θα υπάρχει εκεί ο θάνατος να μας υπενθυμίζει τη σωματική μας πορεία προς αυτόν. Η ιδέα του όμως μπορεί να σώσει τη ζωή μας.

Πηγή: http://pbroumis.gr/life-through-fear-of-death/

Το κάπνισμα ως filling

Το κάπνισμα και οι συνέπειές του έχουν κυριαρχήσει τις τελευταίες δεκαετίες στη ζωή μας. Εκστρατείες διακοπής, προβολή των επιπτώσεων, νέοι τρόποι απεξάρτησης και βέβαια ανάλυση των λόγων που οδηγούν τους καπνιστές στο τσιγάρο. Ως (ελπίζω) πρώην καπνιστής και νυν χρήστης του ηλεκτρονικού τσιγάρου, έχω ήδη μπει σε διαδικασίες βαθύτερης ανάλυσης από ειδικούς: πόση νικοτίνη χρειάζεται ο οργανισμός μας, τι επιπτώσεις έχει, τι μου λείπει ακριβώς (ενδεικτικά αναφέρω το να κρατάω κάτι στα χέρια μου, τη γεύση, το «χτύπημα» στο λαιμό κλπ) και πως μπορώ να το αντικαταστήσω. Όλα αυτά σε συνδυασμό βέβαια με τη θέλησή μου. Αυτό στο οποίο δεν έχει αναφερθεί σε μεγάλη έκταση κανείς, είναι το «γέμισμα», γεγονός το οποίο είναι πολύ φυσιολογικό, μιας και οι μη καπνιστές δεν το έχουν νιώσει και οι καπνιστές (ενεργοί ή μη) δεν το ακουμπάνε.

Το κύριο χαρακτηριστικό του καπνού σαν αίσθηση είναι ότι σε «γεμίζει». Ξεκινώντας από τη στοματική κοιλότητα, γεμίζει μέσω του λαιμού τα πνευμόνια με καπνό (αλήθεια, πόσο μοιάζει με υπερφαγία ή με κατανάλωση αλκοόλ;). Το αμέσως επόμενο εφέ είναι το ξεφύσημα, το διώξιμο του βρωμερού καπνού στην ατμόσφαιρα. Εκείνο πιστεύω πως είναι το σημείο που έχει δημιουργήσει την επιτυχία του ηλεκτρονικού τσιγάρου. Βέβαια, θα έλεγε κάποιος πως δεν ισχύει, μιας και το ηλεκτρονικό τσιγάρο σου δίνει όλα όσα δίνει και το τσιγάρο. Ας τα πάρουμε με τη σειρά ένα – ένα:

Τη νικοτίνη που σου προσδίδει, μπορεί κάποιος να τη βρει σε δεκάδες σκευάσματα που έχουν κυκλοφορήσει, όπως αυτοκόλλητα και σπρέι νικοτίνης, και που δεν έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα. Δεν είναι το μοναδικό προϊόν που περιέχει νικοτίνη, ούτε καν το πρώτο.

Το επιχείρημα ότι κρατάς κάτι στο χέρι σου, καταρρίπτεται άμεσα από τον όγκο του και το βάρος του: δεν έχει καμμία σχέση με τσιγάρο! Ίσα-ίσα που είναι πιο ογκώδες, πιο βαρύ και πιο άσχημο οπτικά.

Το τρίτο (και μοναδικό πραγματικό κοινό και παρόμοιο) εφέ είναι ο ατμός, που ομοιάζει με καπνό και έχει τα ίδια αποτελέσματα: γεμίζει πνεύμονες, με την ίδια διαδικασία!

Οι καπνιστές, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, γεμίζουν ένα κενό στην περιοχή του στήθους. Είναι ο προφανής λόγος που καπνίζουν πολύ σε μία στενοχώρια (πένθος, χωρισμός κοκ). Είναι ο λόγος που το τσιγάρο ταιριάζει μετά το σεξ, είτε απομονώντας τον καπνιστή στο κενό συναισθημάτων, είτε δημιουργώντας μία ομάδα με την/ον παρτενέρ του δημιουργώντας έτσι το αίσθημα του διαμοιρασμού συναισθήματος. Είναι ο λόγος που ταιριάζει τόσο καλά με το ποτό (ποιος δεν μπορεί να κάνει εικόνα έναν μοναχικό τύπο σε ένα μπαρ με ουίσκι και τσιγάρο;). Είναι ο λόγος πίσω από την έκφραση «να πάνε τα φαρμάκια κάτω». Είναι μία ολοκληρωμένη διαδικασία που γεμίζει ένα κενό και επιστρέφει στο περιβάλλον κάτι άσχημο και δύσοσμο, σαν μία διαδικασία κάθαρσης. Όποιος έχει υπάρξει καπνιστής πιθανότατα έχει περάσει από το σημείο που, μόλις καπνίσει ένα τσιγάρο και καλύψει έτσι το κενό του, ορκίζεται ότι θα «το κόψει το ρημάδι», αφού πλέον λειτουργεί ξεκάθαρα μόνο η λογική του. Ο πιο σημαντικός λόγος όμως πιστεύω πως είναι η προσπάθεια να παράξει και να δείξει στον κόσμο πόσο άσχημα και βρώμικα αισθάνεται μέσα στο κενό του.

Το filling(γέμισμα) λοιπόν που αναφέρεται ως λογοπαίγνιο στον τίτλο του άρθρου και παραπέμπει στο feeling(αίσθημα) μόνο τυχαίο δεν είναι. Ο καπνιστής πιστεύω πως θα πρέπει να ξεκινήσει τη διαδικασία διακοπής όχι από τα εξωτερικά ερεθίσματα και τους τρόπους διακοπής που υπάρχουν αλλά από μία διαδικασία ενδοσκόπησης και επούλωσης του ίδιου του εαυτού του και του κενού που νοιώθει. Οσο κολλάει τα σπασμένα του κομμάτια και καλύπτει τα συναισθηματικά κενά του, τόσο θα έχει λιγότερο ανάγκη από υποκατάστατα, τόσο λιγότερο θα έχει ανάγκη να γεμίσει ένα πολύ μικρότερο κενό, τόσο λιγότερο θα έχει ανάγκη να επιδείξει έναν δύσοσμο και άσχημο κόσμο που βιώνει. Όσο βρίσκει και αναγνωρίζει τον εαυτό του και το δικαίωμά του να αγαπήσει και να αγαπηθεί, να μοιραστεί θετικά συναισθήματα και να γεμίσει με αισιοδοξία και χαμόγελα την ψυχή του, τόσο θα μπορεί να στρέφει την πλάτη στο καπνισμένο φάντασμα του τσιγάρου και της νικοτίνης.

Καλό λοιπόν είναι η προσπάθεια διακοπής να γίνεται συνειδητά και (αν είναι δυνατόν) στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης θεραπείας. Οι αποτυχημένες επαναλήψεις είναι ο σίγουρος τρόπος να μειωθεί η αυτοεκτίμηση και παγιώνουν στο άτομο τη λανθασμένη εντύπωση πως δεν έχει την ικανότητα να ζήσει μια ζωή καθαρή, υγιή και ευτυχισμένη.

Παναγιώτης Δ. Μπρούμης

Ψυχοθεραπευτής – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

Sir Ken Robinson – Αλλαγή των εκπαιδευτικών προτύπων

Μία άκρως ενδιαφέρουσα ανάλυση για την εκπαίδευση, από ομιλία του Sir Ken Robinson, που αναφέρεται στην ανάγκη αλλαγής των εκπαιδευτικών προτύπων και όχι μόνο…

Ο καφές έχει εκπληκτικά αποτελέσματα στην ψυχική υγεία

Πως η κατανάλωση καφέ συνδέεται με τη ψυχική και φυσική υγεία.

Η μέτρια κατανάλωση καφέ συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης κατάθλιψης, νόσου του Πάρκινσον και άνοιας, σύμφωνα με νέα ερευνητικά ευρήματα.

Όχι μόνο αυτό, αλλά η ανασκόπηση περισσότερων από 200 μελετών διαπίστωσε ότι η κατανάλωση 3 έως 4 φλιτζανιών καφέ την ημέρα συνδέεται με πολλά άλλα οφέλη.

Αυτά περιλαμβάνουν χαμηλότερα επίπεδα καρδιακών παθήσεων, μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, διαβήτη και ηπατοπαθειών.

Οι συγγραφείς της μελέτης γράφουν:

“Η κατανάλωση καφέ συνδέθηκε σταθερά με χαμηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου του Parkinson, ακόμη και μετά από προσαρμογή για κάπνισμα και σε όλες τις κατηγορίες έκθεσης.

Ο καφές χωρίς καφεΐνη συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ασθένειας του Parkinson, κάτι το οποίο δεν φάνηκε σημαντικό.

Η κατανάλωση είχε μια σταθερή σχέση με χαμηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης κατάθλιψης και γνωστικών διαταραχών, ειδικότερα της νόσου Alzheimer.”

Ο καφές συνδέεται επίσης με χαμηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης διάφορων καρκίνων:

• καρκίνο του προστάτη,
• καρκίνο του ενδομητρίου,
• καρκίνο του δέρματος, και
• καρκίνο του ήπατος.

Ο κίνδυνος εκδήλωσης διαβήτη τύπου 2, χολόλιθων και αρθρίτιδας ήταν χαμηλότερος επίσης σε αυτούς που κατανάλωναν καφέ.

Τα προφανή αποτελέσματα του καφέ ήταν ιδιαίτερα έντονα για ηπατικές καταστάσεις, όπως η κίρρωση.

Τα αποδεικτικά στοιχεία για την κατανάλωση καφέ χωρίς καφεΐνη δεν ήταν τόσο ισχυρά.

Έτσι, εάν δεν πίνετε ήδη καφέ, μήπως πρέπει να ξεκινήσετε;

Γράφοντας σε ένα σχετικό σχόλιο, ο καθηγητής Eliseo Guallar, ειδικός στον τομέα της δημόσιας υγείας, δίνει την απάντηση:

“Μήπως πρέπει οι γιατροί να προτείνουν την κατανάλωση καφέ, έτσι ώστε να προλαμβάνουν ασθένειες;

Μήπως πρέπει οι άνθρωποι να ξεκινήσουν να πίνουν καφέ για ιατρικούς λόγους;

Η απάντηση και στις δύο ερωτήσεις είναι «όχι»”.

Αλλά αν πίνεις ήδη καφέ, πόσο πρέπει να πίνεις;

Ο καθηγητής Guallar εξηγεί:

“…ο χαμηλότερος κίνδυνος εκδήλωσης ασθενειών είναι σχετισμένος με αυτούς που πίνουν τρεις έως πέντε κούπες την ημέρα.

Μεγαλύτερη πρόσληψη μπορεί να μειώσει ή να αντιστρέψει τα πιθανά οφέλη, και υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα, τόσο σε μεμονωμένες μελέτες όσο και σε μετα-αναλύσεις, σχετικά με τις επιδράσεις υψηλότερων επιπέδων πρόσληψης.

Τα συμπεράσματα σχετικά με την ασφάλεια του καφέ θα πρέπει επομένως να περιορίζονται σε μέτρια πρόσληψη, που γενικά θεωρείται ως ≤ 400 mg καφεΐνης την ημέρα (περίπου τέσσερεις ή πέντε καφέδες).”

Η έρευνα ήταν μια «έρευνα ομπρέλα», η οποία είναι ένα είδος ανασκόπησης ερευνών.

Συγκεντρώνει δεδομένα από πολλές μελέτες που περιλαμβάνουν πολλούς συμμετέχοντες.

Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάστηκαν οι μελέτες, δεν μπορεί να μας πει με σιγουριά ότι η κατανάλωση καφέ προκαλεί αυτά τα οφέλη για την υγεία.

Μας λέει απλά ότι υπάρχει μια συσχέτιση που πρέπει να εξηγηθεί.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στη The British Medical Journal (Poole et al., 2017).

Πηγή: http://www.spring.org.uk/2017/11/coffee-mental-health.php